Yayla çayı 100gr

SİDERİTİS'LER (Yayla Çayı türleri)

Yayla çayları Anadolu kültüründe çay olarak özellikle kış mevsiminde yaygın

kullanıma sahiptir. Özellikle soğuk algınlığına bağlı öksürüğün tedavisinde, mide

rahatsızlıklarında, sinir sistemi uyarıcısı, ağrı kesici,idrar söktürücü,sakinleştirici

ve kas gevşetici olarak kır hekimliğinde önemli bir yere sahiptir. Anadolu

kültüründe binlerce yıldır gerek tedavi gerekse keyif amaçlı kullanılan yayla

çaylarının faydaları bilimsel olarak son yıllarda yapılan çalışmalar ile

kanıtlanmıştır. Bu çalışmalar ile Sideritis L. türlerine ait özütlerin stres giderici,

ağrı kesici, antioksidan, antibakteriyel ve iltihap giderici etkileri belirlenmiştir.

1998 yılında gerçekleştirilen bir çalışmada, ülkemizde ağırlıklı olarak iç piyasada

tüketilen fakat son yıllarda ihracatı da yapılmaya başlanan 25`i endemik 31 yayla

çayı türünün olduğu bildirilmiştir. Bu çalışmada bilinçsiz toplama sebebi ile

özellikle Sideritis sipylea (Sipil yayla çayı), Sideritis trojana (Truva yayla

çayı) ve Sideritis tmolea (Bozdağ sivri çayı)` nın nesillerinin tehlikede

olduğu vurgulanmaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi Sideritisler, halk

arasında genel adı ile "yayla çayları" veya "dağ çayları" olarak isimlendirilmektedir.

Belki de Yörüklere özgü göçer yaşamın bir sonucu olarak yayla çayları

özellikle Doğu Karadeniz'in aksine Batı ve Güney Anadolu halkı tarafından daha

fazla bilinmekte ve tüketilmektedir. Çiçeklerinde bulunan salgı tüylerinin içerdiği

uçucu yağlar nedeni ile, hoş bir aromaya sahip olan yayla çayları, bu yönleri ile

benzer şekilde tüketilen ada çaylarından farklılık göstermektedir. Içimleri

açısından adaçayları (Salvia türleri) içerdikleri etken maddelerin ağızda bıraktığı

acımsı tat nedeni ile birlikte kullanımı doğru olmasa da lezzetlendirici olarak

limonla tüketilmektedir.